Julia Vergin
Një studim i ri konfirmon atë që shumë prindër e dinë: fëmijët i japin kuptim jetës. Megjithatë, çmimi për këtë është një kënaqësi më e ulët, veçanërisht për nënat.
Dikur dëgjova një frazë të bukur: “Të kesh një fëmijë është si të kesh nxjerrë jashtë vetes një organ jetik që rend përjashta dhe ngjitet nëpër pemë vetë”. Të kesh një fëmijë është po aq interesante dhe domethënëse sa mund të jetë edhe e lodhshme e frikësuese. Një studim i ri mbi kënaqësinë si prind e konfirmon këtë kontradiktë të dukshme: Krahasuar me njerëzit pa fëmijë, prindërit e perceptojnë jetën e tyre si më kuptimplotë. Në të njëjtën kohë, prindërit nuk janë më të kënaqur me jetën e tyre sesa ata që nuk janë prindër. Përkundrazi: prindërit shpesh janë më pak të kënaqur.
Kjo është ajo që zbuluan sociologët Marita Jacob dhe Ansgar Hudde nga Universiteti i Këlnit dhe i publikuan rezultatet e tyre në Journal of Marriage and Family. Për studimin, studiuesit përdorën të dhëna nga i ashtuquajtura Sondazhi Social Evropian i më shumë se 43,000 të anketuarve nga 30 vende. Jacob dhe Hudde zbuluan se si nënat ashtu edhe baballarët ndiejnë një ndjenjë më të thellë të kuptimësisë në jetë, pavarësisht nga kombësia dhe statusi shoqëror.
Po kur bëhet fjalë për kënaqësinë, gjërat janë ndryshe. Kjo nuk varet shumë vetëm nga situata jetësore e individit, por është edhe çështje e politikës familjare të vendit. Është gjithashtu një çështje gjinie: nënat janë më pak të kënaqura se baballarët.
Në Skandinavi ka pak ndryshim midis prindërve dhe njerëzve pa fëmijë
“Prindërit në situata sfiduese të jetës janë më pak të kënaqur”, thotë Marita Jacob, profesoreshë e sociologjisë në Universitetin e Këlnit. Sfiduese do të thotë, për shembull, kur je prind i vetëm, i ri, pa kualifikimin e duhur arsimor. Epo, mund të thuash, kështu është thjesht.
Megjithatë, sipas Jakobit, ky nuk është një ligj i pandryshueshëm i natyrës: “Në vendet skandinave, ndryshimet midis grupeve shoqërore janë shumë më pak të theksuara.” Për më tepër, në këto vende ndryshimi në kënaqësinë me jetën midis prindërve dhe personave pa fëmijë është shumë më i vogël se, për shembull, në Evropën Qendrore dhe Lindore.
Kujdesi për fëmijët, pagesa prindërore dhe koha e lejes prindërore – këto masa të politikës familjare funksionojnë shumë mirë në vendet skandinave, thotë Jacob. “Mendoj se këto masa lenë gjurmë në shoqëri. Kjo do të thotë që fëmijët nuk shihen si problem i prindërve, por si një detyrë që duhet trajtuar kolektivisht.”
Ky qëndrim reflektohet edhe në kulturat korporative të punëdhënësve skandinavë, thotë Jacob. Është më normale atje që prindërit të fillojnë punën më herët dhe të largohen më herët, dhe takimet e rëndësishme kanë më shumë gjasa të përshtaten me ritmin e familjeve, thotë sociologu.
Kënaqësi më e madhe kur ka barazi më të madhe midis gjinore
Gratë janë ende kryesisht përgjegjëse për jetën familjare. Në Gjermani, çdo e dyta grua zvogëlon orët e punës për të qenë në gjendje të kujdeset për fëmijët. Po vetëm pak më pak se gjashtë përqind e burrave gjermanë që punojnë me kohë të pjesshme e bëjnë këtë për arsye familjare. Në Gjermani, nënat gjithashtu marrin shumë më shpesh kohën e lejes si prind.
Një faktor tjetër që ka të ngjarë t’i bëjë prindërit në Finlandë më të lumtur se prindërit në Gjermani është barazia gjinore. Paga e barabartë dhe, si rrjedhojë, një hendek më i vogël gjinor në paga në vendet skandinave siguron gra më të lumtura, thotë Jacob. Kjo nga ana tjetër ka një efekt pozitiv në partneritet dhe rrjedhimisht në familje.
Varfëria e nënave me foshnja në Bosnje-Hercegovinë
Fëmijët janë të rëndësishëm. Jo vetëm për t’i dalë përpara një shoqërie në plakje që nuk do të jetë në gjendje të kujdeset për pensionistët e saj pa të rinjtë. “Por fëmijët kanë vlerën në vetvete”, thekson Marita Jacob. “Ata sjellin vitalitet, ide të reja dhe inovacione në një shoqëri.” Prandaj, sociologja e sheh shtetin me një përgjegjësi të veçantë. “Fëmijët nuk duhet të jenë problem i prindërve vetëm, kur nuk është i siguruar kujdesi në kopshte apo ka probleme në shkolla. Fëmijët janë përgjegjësia e të gjithë shoqërisë.”
Studimi: Journal of Marriage and Family: Parenthood in Europe: Not More Life Satisfaction, but More Meaning in Life, 2025 https://doi.org/10.1111/jomf.13116/dw/
