“Manifesti Komunist”
– Një Përmbledhje dhe 10 Mësimet Kryesore
“Manifesti Komunist”, i shkruar nga Karl Marx dhe Friedrich Engels në vitin 1848, është një nga dokumentet më me ndikim në historinë politike dhe filozofike. Ky manifest i shkurtër, por i fuqishëm, paraqet një analizë të luftës së klasave dhe një thirrje për revolucionin proletar kundër kapitalizmit. Ai argumenton se historia e njerëzimit është historia e konflikteve midis klasave shoqërore dhe se kapitalizmi do të zëvendësohet nga komunizmi, një shoqëri pa klasa dhe pronësi private.
Më poshtë janë 10 mësimet kryesore nga “Manifesti Komunist” që ndriçojnë idetë e tij kryesore mbi ekonominë, politikën dhe shoqërinë:
1. Historia është një luftë e vazhdueshme klasash
Marx dhe Engels argumentojnë se historia e të gjitha shoqërive ka qenë një histori e konflikteve midis klasave shtypëse dhe të shtypura. Në kohën e tyre, lufta e klasave ishte midis borgjezisë (klasës kapitaliste) dhe proletariatit (klasës punëtore).
2. Kapitalizmi është një sistem i ndërtuar mbi shfrytëzimin
Sipas Manifestit, borgjezia e ka ndërtuar fuqinë e saj ekonomike përmes shfrytëzimit të proletariatit. Punëtorët krijojnë vlerë, por ata paguhen vetëm një pjesë të vogël të saj, ndërsa kapitalistët mbledhin fitimet.
3. Globalizimi është një produkt i kapitalizmit
Edhe pse Manifesti u shkrua në shekullin XIX, ai parashikoi globalizimin modern. Marx dhe Engels vërejnë se kapitalizmi ka prirjen të zgjerohet globalisht, duke shkatërruar kufijtë kombëtarë dhe duke krijuar një treg botëror.
4. Proletariati duhet të bashkohet për të rrëzuar borgjezinë
Manifesti bën thirrje që punëtorët e të gjitha vendeve të bashkohen për të përmbysur sistemin kapitalist. Vetëm përmes një revolucioni të organizuar, proletariati mund të çlirohet nga shfrytëzimi.
5. Shteti është një mjet i borgjezisë për të mbajtur pushtetin
Marx dhe Engels argumentojnë se shteti ekziston kryesisht për të mbrojtur interesat e klasës sunduese. Ligjet, policia dhe qeveria nuk janë neutrale, por mbështesin kapitalistët dhe pengojnë revolucionin.
6. Pronësia private duhet të abolohet
Një nga idetë më radikale të Manifestit është eliminimi i pronës private mbi mjetet e prodhimit. Sipas tij, toka, fabrikat dhe burimet natyrore duhet t’i përkasin kolektivisht shoqërisë, jo individëve të pasur.
7. Ideologjia sunduese është ideologjia e klasës sunduese
Marx dhe Engels theksojnë se sistemet e besimeve, përfshirë edukimin, fenë dhe kulturën, janë të ndikuara nga klasa sunduese për të justifikuar pushtetin e saj dhe për të mbajtur masat në nënshtrim.
8. Kapitalizmi do të shkatërrohet nga kontradiktat e tij të brendshme
Sipas Manifestit, kapitalizmi krijon krizë pas krize për shkak të prodhimit të tepërt dhe pabarazisë. Këto kontradikta do ta bëjnë sistemin të paqëndrueshëm, duke çuar në revolucion.
9. Komunizmi synon një shoqëri pa klasa
Qëllimi i fundit i komunizmit është krijimi i një shoqërie ku nuk ka dallime midis të pasurve dhe të varfërve, ku çdo njeri kontribuon sipas aftësive dhe merr sipas nevojave.
10. “Proletarë të të gjitha vendeve, bashkohuni!”
Ky është thirrja e famshme e Manifestit dhe përmbledh gjithë filozofinë e tij: vetëm përmes bashkimit ndërkombëtar të klasës punëtore, mund të arrihet ndryshimi shoqëror.
Përfundim
Manifesti Komunist është një dokument i fuqishëm që ka frymëzuar lëvizje revolucionare në mbarë botën. Ai nuk është vetëm një kritikë ndaj kapitalizmit, por edhe një vizion për një shoqëri të re. Pavarësisht nëse pajtoheni apo jo me idetë e tij, ai mbetet një nga manifestet më me ndikim në histori.
