Legalizimi i krishterizmit nga Perandoria Romake përfaqëson një nga momentet më të rëndësishme në historinë e qytetërimit perëndimor. Nga një besim i ndaluar dhe i përndjekur, krishterizmi u shndërrua në fe zyrtare, duke ndikuar jo vetëm në jetën shpirtërore të miliona njerëzve, por edhe në strukturat politike, kulturore dhe shoqërore të Europës.

Në shekujt e parë pas Krishtit, të krishterët u përballën me përndjekje të ashpra nga autoritetet romake. Besimi i tyre monoteist dhe refuzimi për të adhuruar perandorin si hyjni u konsideruan kërcënim për rendin publik dhe unitetin e Perandorisë. Ceremonitë fetare zhvilloheshin fshehurazi në katakombe dhe shtëpi private.

Megjithatë, përhapja e krishterizmit vazhdoi në mënyrë klandestine, falë rrjeteve të besimtarëve dhe misionarëve si Shën Pali, i cili predikoi në qytete të ndryshme të Perandorisë Romake.

Një kthesë historike ndodhi në vitin 313, kur Perandori Konstandini i Madh dhe bashkëperandori Licinius shpallën Ediktin e Milanos. Ky dokument garantonte lirinë e besimit për të gjitha religjionet, duke legalizuar praktikimin e krishterizmit. Për herë të parë, të krishterët fituan të drejtën për të ndërtuar kisha dhe për të praktikuar hapur fenë e tyre.

Konstandini vetë u konvertua në krishterim dhe mbështeti ndërtimin e kishave, përfshirë Bazilikën e Shën Pjetrit në Romë. Ky akt nuk ishte thjesht një lëvizje fetare, por edhe politike: krishterizmi u bë një mjet për të unifikuar Perandorinë në një kohë krizash dhe ndarjesh.

Në vitin 380, Perandori Teodosi I shpalli Ediktin e Selanikut, duke e bërë krishterizmin trinitar fenë zyrtare të Perandorisë Romake. Tani jo vetëm që krishterizmi ishte i ligjshëm, por edhe i detyrueshëm për qytetarët e Perandorisë. Të gjitha religjionet e tjera u ndaluan, dhe kisha mori një rol të rëndësishëm në administrimin e jetës publike.

Legalizimi i krishterizmit ndryshoi rrënjësisht strukturën e shoqërisë romake. Kisha filloi të luajë rol në edukim, në ndarjen e drejtësisë dhe në ruajtjen e rendit moral. Liturgjia filloi të praktikohej në latinisht, duke zëvendësuar greqishten si gjuhë liturgjike.

Ky ndryshim çoi më vonë në ndarjen e madhe të krishterimit në vitin 1054, kur u formuan dy degë kryesore: Kisha Katolike Romake dhe Kisha Ortodokse e Bizantit.

Legalizimi i krishterizmit nuk ishte thjesht një akt fetar, por një transformim i thellë politik dhe kulturor. Ai shënoi fillimin e një epoke të re, ku feja u bë boshti i identitetit europian dhe ndikoi në formimin e institucioneve që vazhdojnë të ekzistojnë edhe sot. Nga një besim i përndjekur, krishterizmi u bë themel i qytetërimit perëndimor.