Më shumë se 2,200 vjet më parë, një njeri e mati Tokën — duke përdorur vetëm një shkop, hijet dhe mendjen e tij.

Më shumë se 2,200 vjet më parë, një njeri e mati Tokën — duke përdorur vetëm një shkop, hijet dhe mendjen e tij.

Në shekullin III para erës sonë, Eratosteni — një dijetar në Aleksandrinë e lashtë — dëgjoi diçka të çuditshme: në ditën e solsticit të verës, në qytetin e Syenës (që sot është Asuani), një shkop vertikal nuk hidhte hije në mesditë. Por në Aleksandri, hidhte.

Shumica do ta kishin shpërfillur. Por Eratosteni pa një të dhënë. Ai kuptoi: nëse Toka do të ishte e sheshtë, hijet do të ishin të njëjta. Por nuk ishin. Kjo do të thoshte se Toka ishte e lakuar.

Ai mati këndin e hijes në Aleksandri — rreth 7.2°. Kjo përbën 1/50 e një rrethi. Pastaj mësoi se distanca midis dy qyteteve ishte rreth 800 kilometra.

Dhe llogariti: 800 km × 50 = 40,000 km
Kjo është perimetri (qarku) i Tokës — pothuajse saktësisht sa ç’e dimë edhe sot.

Pa satelitë. Pa teleskopë. Pa kalkulatorë. Vetëm gjeometri, dritë dielli dhe kurioziteti për të pyetur: “Pse?”.